3 استان در ساخت و ساز از تهران پیش افتادند - عینکی متفکر

به گزارش عینکی متفکر، شواهد آماری نشان می دهد سازندگان تهرانی رغبتی برای شروع پروژه های مسکونی نو ندارند و در طول سال گذشته، حتی در فصل هایی که فراوری مسکن در کل کشور رشد نموده و حتی بعضی از شهرستان ها با جهش های دو و سه رقمی فراوری مسکن روبرو شده اند، باز هم واکنشی برای فراوری مسکن نو نشان نداده اند؛ از نظر فعالان صنعت ساختمان عواملی که منجر به این شرایط شده، دیر یا زود سایر نقاط کشور را نیز تحت تأثیر قرار خواهد داد.

آنالیز نتایج طرح جمع آوری اطلاعات پروانه های ساختمانی صادرشده در شهرداری های کشور در زمستان 1399 به تفکیک استان حاکی از این است که تمایل فراورینمایندگان مسکن شهر تهران حداقل در طول سال 1399 افت نموده و در شرایطی که بعضی از شهرستان ها، افزایش صدور پروانه ساختمانی را تجربه می نمایند، صدور پروانه های ساختمانی به یکی از کمترین مقادیر در دهه 90 رسیده است.

حال و روز ساخت وساز مسکونی

بر اساس آمارهای مربوط به شرایط صدور پروانه های ساختمانی در شهرداری های کشور، در زمستان سال گذشته 52 هزار و 334 پروانه ساختمانی برای فراوری مسکن در کل منطقه ها شهری کشور صادر شده که از نظر تعداد، 9 هزار و 481 فقره نسبت به زمستان 98 افزایش دارد.

به عبارت دیگر در این فصل مقدار صدور پروانه های ساختمانی 22.1 درصد نسبت به فصل مشابه سال قبل افزایش پیدا نموده است. این موضوع با توجه به جهش قابل توجه قیمت فروش مسکن از سال 98 تا انتها سال 99 اتفاق توجیه پذیری است اما نکته قابل تأمل اینکه در زمستان گذشته نیز مانند فصل های دیگر سال 99، مقدار صدور پروانه ساختمانی در شهر تهران به شدت افت نموده و رکورد فراوری مسکن به شهرستان ها تعلق گرفته است.

طبق اعلام روزنامه همشهری، براساس آمارهای رسمی، در زمستان پارسال، از نظر تعداد پروانه های ساختمانی در منطقه ها شهری، استان های اصفهان، خراسان رضوی و فارس، رتبه های اول تا سوم را به خود اختصاص داده اند و تهران در رتبه چهارم قرار گرفته؛ درحالی که تهران ازنظر جمعیت و تعداد مسکن رتبه اول کشور را دارد و در طول سالیان متمادی به عنوان راهبر اقتصاد ایران، بیشترین مقدار صدور پروانه های ساختمانی را نیز به خود اختصاص می داد. آنگونه که آمارها نشان می دهد، مقدار صدور پروانه های ساختمانی در کشور 22.1 درصد، در استان اصفهان 28.8 درصد، در خراسان رضوی 98.9 درصد و در استان فارس 39.6 درصد رشد نموده؛ اما مقدار صدور پروانه ساختمانی در منطقه ها شهری استان تهران حتی در زمستان که برترین شرایط سال 99 را تجربه نموده، کمتر از یک درصد رشد داشته است.

وجه اختلاف تهران و شهرستان

اگرچه ازنظر تعداد پروانه های ساختمانی، شرایط تهران چندان مساعد نیست و استان های اصفهان، خراسان رضوی و فارس پیشتاز هستند، اما از نظر تعداد واحدهای پیش بینی شده برای فراوری در پروانه های ساختمانی رتبه اول همچنان در اختیار تهران است و سازندگان مرکز با استفاده از مزیت بلندمرتبه سازی، برای فراوری تعداد بیشتری مسکن برنامه ریزی نموده اند. البته این صدرنشینی تهران در فراوری تعداد واحدهای مسکونی به معنای نقض سیگنال منفی سازندگان تهران به فراوری مسکن نیست؛ در دوره های قبلی هم تعداد بیشتری پروانه ساختمانی در تهران صادر می شد و هم تعداد واحدهای پیش بینی شده بیش از تعداد فعلی بود.

براساس آمارهای فعلی، در زمستان سال گذشته 143 هزار و 930 واحد مسکونی در پروانه های ساختمانی صادره پیش بینی شده که این تعداد نسبت به مدت مشابه سال قبل 32.7 درصد افزایش نشان می دهد. در این دوره زمانی، تعداد واحدهای برنامه ریزی شده در منطقه ها شهری استان تهران 21 هزار و 935 واحد بوده که 5.4 درصد کمتر است و سیگنال منفی سازندگان تهرانی برای فراورینمایندگان مسکن کشور نیز از همین محل صادر شده است. از این منظر، بعد از تهران، استان های اصفهان، خراسان رضوی و فارس همچنان صدرنشین لیست فراورینمایندگان مسکن قرار دارند و برنامه ریزی فراوری آنها نسبت به زمستان 98 در اصفهان 37.7 درصد، در خراسان رضوی 280 درصد و در استان فارس 57.8 درصد افزایش پیدا نموده است.

علت بی رغبتی سازندگان تهرانی

آنگونه که فعالان صنعت ساختمان و انبوه سازان می گویند، جهش هزینه نهاده های ساختمانی از یک سو و گرانی زمین مناسب برای ساخت وساز از سوی دیگر باعث شده حاشیه سود ساخت وساز مسکونی در شهر تهران با احتساب خواب سرمایه کمتر و نامطمئن تر گردد و به همین علت تعداد کمتری از سازندگان حرفه ای برای شروع پروژه های تازه تمایل نشان می دهند. در این میان کاهش شدید قدرت خرید سرمایه در گردش سازندگان مسکن نیز به عنوان عامل مؤثری برای افت برنامه ریزی برای فراوری تازه مطرح می گردد؛ درحالی که معادل همین سرمایه در اغلب شهرستان ها قدرت خرید بالاتری دارد و به واسطه مقرون به صرفه تر بودن زمین شهرستان ها نسبت به تهران، امکان بیشتری برای فراوری مسکن فراهم می نمایند.

نکته قابل توجه این است که از نظر سازندگان مسکن، حتی اگر مهاجرت معکوس در فراوری مسکن ناشی از تمایل سازندگان شهرستانی برای ساخت وساز باشد، این رویه چندان معتبر و ادامه دار نخواهد بود و به واسطه اینکه همیشه تهران لیدر بازار مسکن بوده و رونق و رکود آن با وقفه ای چندماهه به سایر نقاط کشور نیز سرایت می نماید، دیر یا زود سازندگان شهرستانی نیز مانند سازندگان تهران مقدار برنامه ریزی های تازه برای فراوری مسکن را کاهش خواهند داد. اصلی ترین علتی که فعالان صنعت ساختمان برای ادعای سرایت رکود می آورند، این است که بازار مسکن کاملاً متأثر از اقتصاد سیاسی است و تحولات این حوزه اعم از قیمت، تعداد معاملات و برنامه ریزی برای فراوری با دورنمای اقتصاد کلان و در سایه انتظارات تورمی رخ می دهد. از آنجایی که در تهران به عنوان لیدر سیاسی و مالی ایران، پیش بینی های سریع تر و معتبرتری از آینده شکل می گیرد، بازار مسکن کشور نیز با نگاهی به تحلیل های بازار تهران برای تداوم رونق و یا تن دادن به رکود تصمیم گیری می نماید.

آخرین اخبار حوزه مسکن را در صفحه بازار مسکن عینکی متفکر بخوانید.